Expert Talk: Joeri Stoop Voka KVK Limburg
Verfijning Business Model
Je moet van veel markten thuis zijn. In de zoektocht naar waarde voor je doelgroepen moet je ervoor zorgen dat je ambitie en de initiële reden waarom je bent opgestart – je Why – rijmen met de talloze uitdagingen waarmee je gaandeweg wordt geconfronteerd. Deze uitdagingen zijn organisatorisch, communicatief, commercieel, financieel en strategisch van aard. Naast het operationele ‘in de zaak werken’ moet je je zaak gaandeweg blijven professionaliseren door ‘aan de zaak te werken’. Bewaak te allen tijde je work-life balance.”
Het goede nieuws is dat niet alle taken of activiteiten én belangrijk én dringend tegelijkertijd zijn en dat een goede planning je helpt de berg stap per stap te beklimmen. In onze ervaring zien we echter dat je je als starter meer en meer verliest in een mindmap van mogelijkheden waar op de duur elk spoor naar gecoördineerde actie bijster is. Er is een verschil tussen efficiëntie (de dingen juist doen) en effectiviteit (de juiste dingen doen).
De Eisenhower-matrix is een goed raamwerk om je activiteiten en taken te triëren en vervolgens in te plannen. Schrijf je verhaal op een tijdlijn van 12-18 maanden. Maak een lijst met activiteiten en taken, koppel hier (meetbare) doelstellingen aan en schrijf ze neer op een post-it. Maak vervolgens een kalender per maand en vul deze met je post-its. Begin alvast met de eerste weken. Wat zijn jouw A, B, C en D taken? A-taken zijn belangrijk en dringend, die doe je meteen. B-taken zijn belangrijk en niet dringend, deze plan je in. C- en D-taken delegeer of elimineer je.”
De overlevingsdrempel
In elk model rond de financiering en groei van je nieuwe business komt het concept van de ‘Valley of Death’ naar boven. Dit is de periode waarin je onderneming nog niet break-even draait, de overlevingsdrempel. Deze periode neemt gemiddeld twee jaar in beslag en varieert uiteraard in functie van de sector waarin je actief bent en hoe snel je bent kunnen starten met het vermarkten van je product of dienst. In die periode is financiering schaars en is je eigen inspanning belangrijk voor het verdere verloop.”
“Een actueel kasplan is uiterst belangrijk om je ‘runway’ voortdurend in het oog te houden en om beslissingen te kunnen nemen. Hoe lang kan je nog verder zonder extra financiering? Welke uitgaven stel je het best uit? ‘Bootstrapping’ is hier de boodschap om de voorhanden cash langer te rekken.”
Test, valideer, leer, stuur bij. Start opnieuw.
Als starter bevind je je tussen de idee- en de pioniersfase en stel je jezelf de vraag welk toekomstscenario je gaat schrijven in functie van je ambitie, de tractie in de markt, je concurrentiële omgeving, … In die fase komt het er voornamelijk op aan drie zaken te testen en te valideren. Ten eerste, ga nooit klakkeloos uit van je eigen hypotheses alvorens financiële risico’s te nemen. Doe vervolgens niets waar niemand op staat te wachten of waarmee je geen duurzame onderneming kan uitbouwen. Zorg er ten slotte steeds voor dat je kan bewijzen dat er een dringende behoefte is naar jouw product/dienst bij minstens één van je doelgroepen. Zo lang deze doelgroepen een prijs willen betalen voor de oplossing die jij aanbiedt zal jouw businessmodel winstgevend blijven.
Ga na hoe uniek en onderscheidend je waardecreatie is ten opzichte van je concurrentie. Via een gedegen omgevings- en concurrentieanalyse kan je wellicht opportuniteiten spotten. Gebruik hiervoor tools zoals de Pimentomap, het 7-krachten model van Mullins, …”
Geparametreerd prototype van je onderneming
Validatie betekent ook dat je je ondernemersverhaal vormgeeft in een toekomstgericht en geparametreerd businessplan waarvan je de haalbaarheid aantoont. Bij zo’n businessplan is het geen verloren moeite als je dit ook gebruikt als maandelijks opvolginstrument. Het voordeel van een dergelijk plan is dat je het steeds kan gebruiken om verschillende scenario’s uit te denken en maandelijks bij te sturen in functie van de behaalde resultaten. Jouw financiën zijn bovendien makkelijk leesbaar in dit continu ge-update plan.
Drie kritische vragen
De basis voor deugdelijk bestuur van je startup leg je door richting te geven aan de waarden, de missie en de visie van je onderneming. De missie en waarden geven een referentiekader voor beslissingen & handelingen en dienen als basis voor je strategie.”
- Waarden: Waarvoor staan we?
- Missie: Waarom en voor wie bestaan we?
- Visie: Wat is ons toekomstbeeld?
Monitor je strategie via een boordtabel
Via je strategie implementeer je jaar na jaar de visie. Je vertaalt je visie of toekomstbeeld in jaarlijkse/maandelijkse doelstellingen om operationeel te blijven verbeteren en strategisch je onderneming op een hoger niveau te tillen aan de hand van ambitieuze doorbraakprojecten.
Meten is weten. Via specifieke ‘Key Performance Indicators’ in een boordtabel kan je je stand van zaken en voortgang periodiek opvolgen en bijsturen. Vermijd hier dat je enkel naar financiële indicatoren kijkt.
Via een gebalanceerde boordtabel – de balanced scorecard – ga je niet enkel achteruit kijken op financieel gebied maar ga je een set van achteruit kijkende en toekomstgerichte metrieken of indicatoren definiëren op vier dimensies: financieel, klanten en reputatie, processen, innovatie en betrokken medewerkers. Deze boordtabel kan je gebruiken om operationeel te verbeteren door gerichte correctieve of remediërende verbeteracties te implementeren. Daarnaast dient de boordtabel ook om strategische of doorbraakprojecten op te volgen die de onderneming op een hoger niveau moeten tillen. Deze boordtabel definieer je gaandeweg. Start pragmatisch en meet enkel wat het succes van je onderneming weergeeft.
Strategieën worden slechts gedeeltelijk gerealiseerd in een omgeving die continu evolueert. Voorzie een intern proces om regelmatig je strategie in vraag te stellen en bij te sturen aan de hand van data en inzichten die je verzamelt uit de leerlessen van je boordtabel, je klantencontacten, een omgevings- en concurrentieanalyse, trends, …”
Team, netwerk en partnerships
In de eerste fase komt het erop aan dat de competenties die nodig zijn om je value proposition waar te maken steeds aanwezig zijn. Maar naast de nodige harde competenties dient ook gekeken te worden of de waarden, de missie, de ambitie en het risicoprofiel gedeeld worden. In een breder perspectief dient de onderneming over het juiste netwerk en reputatie in dat netwerk te beschikken. Gaandeweg zullen ook de juiste eventuele partnerships overwogen moeten worden die op hun beurt kunnen zorgen voor meer schaalbaarheid en versnelling.
Steek het objectief toeval een handje toe
Succes en versnelling zijn niet enkel afhankelijk van een goed idee en hard werk. Het is ook een kwestie van opportuniteiten. Laat je omringen door de juiste mensen (ervaren en gelijkgestemde ondernemers) en maak gericht gebruik van opleidingen en begeleiding om je positie als ondernemer en de verankering in je netwerk te versterken.
Wij geloven dat je het geluk je een handje kan toesteken. We noemen dit dan ook graag het objectieve toeval.”
Wil je meer info? Contacteer gerust onze expert: joeri.stoop@voka.be
